نقد و تحلیل نسخه خطی منشآت محمد شاه بهمنی

Authors

علی پشت دار

افسانه عظیمی

abstract

منشات­نویسی یا نامه نگاری که در قدیم به آن ترسّل نیز می گفته اند از لوازم مهم در امور دیوانی(دولتی) حاکمان و فرمان­روایان بزرگ و محلّی به شمار می­رفته و به عنوان یکی از فنون نویسندگی در گستره ی فرهنگ و ادب فارسی، جایگاه ویژه ای داشته و سابقه ی دیرینه ای دارد.                   با نفوذ زبان و ادبیّات فارسی در شبه قاره و حمایت بی­دریغ پادشاهان هند از نویسندگان وشاعران فارسی­زبان، آثار فراوانی به زبان فارسی در آن سرزمین تحریر شد؛ از جمله منشآت­نویسی فارسی به گونه ای چشم­گیر مورد توجّه ادیبان و منشیان قرار گرفت. سبک این آثار بیشتر مصنوع، همراه با سجع، آراسته به صنایع لفظی و معنوی، استفاده از اشعار فارسی و عربی در ضمن نثر، می باشد.  اثر حاضر از مولّفی گم­نام در قرن یازدهم است و تنها نسخه­ی آن به شماره­ی 16170 در کتابخانه­ی مجلس شورای اسلامی نگهداری می­شود که نگارنده تلاش نموده این اثر را با روش قیاسی تصحیح نماید. بعد از بررسی­ها مشخّص گردید که این اثر نیز دارای خصوصیّاتی همچون دیگر آثار منشیانه می­باشد از جمله: دارای 129 آیه­ی قرآنی، 319 بیت فارسی،173 بیت عربی است و نیز بسامد بالای آرایه­های: تشبیه، سجع، کنایه، جناس، استعاره، تضاد و مراعات­نظیر در این اثر درخور توجّه است. همچنین تنیدگی نوشته­های متن با آیات، اشعار و امثال از دیگر محاسن این اثر می­باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تصحیح و تحقیق نسخه خطی منشات سلطان محمد شاه بهمنی و محمود گجراتی (منشات بهمنی)

چکیده: منشات نویسی یا نامه نگاری که در قدیم به آن ترسّل نیز می گفته اند از لوازم مهم در امور دیوانی(دولتی) حاکمان و فرمان روایان بزرگ و محلّی به شمار می رفته و به عنوان یکی از فنون نویسندگی در گستره ی فرهنگ و ادب فارسی، جایگاه ویژه ای داشته و سابقه ی دیرینه ای دارد. با نفوذ زبان و ادبیّات فارسی در شبه قاره ی هند و حمایت بی دریغ پادشاهان هند از نویسندگان وشاعران فارسی زبان، آثار فراوانی به زبان ف...

15 صفحه اول

معرفی و نقد نسخه خطی دستورالعلاج

دستورالعلاج، اثر طبی سلطان علی خراسانی جنابدی ، از پزشکان دربار ازبکان است که پس از چهل سال طبابت و سفر در رکاب کوچکونجی خان، به درخواست سلطان محمود ازبک، تألیف شده است. از این کتاب که متنی شبه ادبی محسوب می‌شود  بیش از سی نسخه، در کتاب‌خانه‌های ایران و جهان موجود است. سلطانعلی در زمان حکومت ابوسعید بهادرخان به دستور وی تکمله‌ای شانزده بابی بر کتاب افزود، که  این تکمله در حکم مقدمه دستورالعلاج ...

full text

نسخه های خطی محمد حسن رجایی زفره ای

دردفتر نهم کتابداری نسخه های خطی ‹نشریه کتابخانه مرکزی ومرکز اسناد دانشگاه تهران-شماره 30›چند نسخه خطی موجود در روستای زفره ‹ص 234-241›معرفی شد.در فاصله چاپ دفتر نهم تا بحال نسخه های دیگری در هان روستا به دست آمده استکه درذیل ازنظر خوانندگان محترم می گذرد.

full text

بررسی و تحلیل نسخه خطی قرآن نِگِل

قرآن نِگِل یکی از نسخه‌های قدیمی قرآن کریم است که در روستای نِگِل شهرستان سنندج استان کردستان نگهداری می‌شود. این نوشته در پی آن است که علاوه بر بررسی و تحلیل، ویژگی‌های این نسخه خطی، اهمیت و جایگاه آن در نزد مردم و چگونگی انتقال به روستای نگل و سوابق تاریخی، نوع خط و زمان نگارش، هنر تذهیب و تشعیر آنرا نیز مشخص نماید. پرسش اساسی تحقیق این است؛ آیا این قرآن در محدوده جغرافیای فرهنگی ایران، با شیوه ن...

full text

تحلیل بینامتنی نگاره ها و اشعار دیوان انوری نسخه خطی 996ه.ق (مطالعه موردی دیوان جیبی اکبر شاه)

در این پژوهش با رویکرد بینامتنیت به تحلیل نگاره ها و اشعار دیوان انوری نسخه خطی 996ه.ق( مطالعه موردی کتاب جیبی اکبرشاه ) پرداخته شد.با لحاظ کردن پیکره مطالعاتی فرهنگ و هنر ایران و هند گورکانی و هم چنین دو نظام نشانه ای متفاوت متن کلامی و متن تصویر، بینامتنیت بینافرهنگی و بینانشانه ای تبیین شد برای مطالعۀ نمونه آماری که شامل سیزده نگاره این نسخه خطی انوری و اشعار مرتبط با نگاره ها می باشد در مرح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه مطالعات شبه قاره

Publisher: دانشگاه سیستان و بلوچستان

ISSN 5710- 2008

volume 3

issue 6 2011

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023